Συνέντευξη με τον σκηνοθέτη Μιχάλη Μαραγκό και την συγγραφέα και ηθοποιό Αγγελική Φωστίνη

Τα Παιχνίδια Διατροφής ήταν μία παράσταση που μας μάγεψε όχι μόνο γιατί η Νεφέλη πέρασε ανέλπιστα καλά κατά τη διάρκειά της, αλλά κι επειδή θυμάται ακόμη πως πρέπει να τρώμε υγιεινές τροφές «όπως λένε στα Παιχνίδια Διατροφής». Το έργο δηλαδή, κατάφερε να μιλήσει στην ψυχή ενός 7χρονου κοριτσιού, που δεν είναι καν στο ηλικιακό κοινό στο οποίο απευθύνεται. Επειδή εντυπωσιάστηκα με αυτό, ήθελα να μάθω περισσότερα για τους ανθρώπους που βρίσκονται πίσω από την παράσταση, την Αγγελική Φωστίνη που υπογράφει το κείμενο και τους στίχους των τραγουδιών, και τον σκηνοθέτη Μιχάλη Μαραγκό. Ανακάλυψα πως και οι δύο είναι πολυσχιδείς προσωπικότητες και πολυπράγμονες, κι έχω την τεράστια χαρά να τους φιλοξενώ στο Everyday Mom για να μας πουν όλα αυτά τα ωραία που κάνουν!

Αρχικά σας καλωσορίζω στο Everyday Mom! Χαίρομαι πολύ που είστε εδώ γιατί είναι πολλά αυτά που θα ήθελα να πούμε. Τα Παιχνίδια Διατροφής κράτησαν αμείωτο το ενδιαφέρον και της κόρης μου, αλλά και των εφήβων της αίθουσας. Τους παρατηρούσα καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης, και ούτε ψαχούλευαν το κινητό τους σε ένδειξη βαρεμάρας, ούτε συζητούσαν με τους διπλανούς τους. Πώς καταφέρατε να κεντρίσετε το ενδιαφέρον ενός τόσο δύσκολου κοινού;

Α.Φ.: Αντιμετωπίζοντας το θέατρο, τη σκηνή, το κείμενο, το κοινό και την πλοκή/δράση με ειλικρίνεια και σεβασμό. Επιλέγουμε θέματα που αφορούν τα παιδιά. Που απασχολούν την καθημερινότητά τους. Μπαίνουμε στα παπούτσια τους, ακούμε τις μουσικές τους, φοράμε τα ρούχα τους και ακούμε τους προβληματισμούς τους, τα θέλω τους. Ψάχνουμε τη δική τους αλήθεια και την κάνουμε δική μας. Δεν στεκόμαστε απέναντί τους αλλά γινόμαστε ένα μαζί τους, τους κατανοούμε βαθειά. Αποποιούμαστε την ευθύνη να τους διδάξουμε και γινόμαστε το πρότυπο που θα θελήσουν να ακολουθήσουν. Δημιουργούμε την εικόνα που θα την κουβαλούν στην πορεία της ζωής τους και θα την εφαρμόσουν όποτε και αν επιθυμήσουν οι ίδιοι. Μετά ξεκινάει η πρόβα. Δοκιμάζουμε, αλλάζουμε, ζούμε, ανοίγουμε την ψυχή μας να υποδεχτούμε ξανά τα συναισθήματα που έχουμε αφήσει πίσω μας. Τέλος η παράσταση και ο σιωπηλός, ειλικρινής διάλογος με το κοινό.

Παρότι η παράσταση κατέβηκε τον Ιανουάριο για την Αθήνα τις Κυριακές, συνεχίζετε τις πρωινές παραστάσεις για τα σχολεία και θα επισκεφθείτε και χώρους στην επαρχία. Ποια είναι η ανταπόκριση των παιδιών σε ένα θέμα που τους αφορά τόσο άμεσα;

Α.Φ.: Τα παιδιά είναι το πιο ειλικρινές κοινό. Δε θα κρυφτεί. Θα αγωνιά όση ώρα προσπαθείς στη σκηνή να φτάσεις στη λύση, θα φοβηθεί μαζί σου όταν θα κινδυνεύεις, θα σε υποστηρίξει όσο θα μάχεσαι, θα σε μισήσει αν προσπαθήσεις να βάλεις τρικλοποδιά στους ήρωες,  θα βρει τον εαυτό του μέσα στα λάθη και τα σωστά των χαρακτήρων και θα σηκωθεί όρθιο να ζητωκραυγάσει για την κάθαρση. Έπειτα έρχεται εκείνη η στιγμή που θα σηκώσει δειλά το χέρι του μπροστά σε όλους ή θα σε πλησιάσει στο καμαρίνι για να σου πει τη δική του ιστορία που ανακάλυψε μέσα από την παράσταση. Και ξέρεις πως εκείνη τη στιγμή έχει πάρει μια μικρή ή μια μεγάλη απόφαση.

Κύριε Μαραγκέ, σκηνοθετείτε τόσο για ενήλικες, όσο και για παιδιά. Πόσο διαφορετικό είναι το έργο σας όταν το κοινό είναι τα παιδιά; Είναι πιο δύσκολο;

Μ.Μ.: Δεν είναι πιο δύσκολο. Απαιτεί όμως περισσότερο να είσαι ειλικρινής και συγκεκριμένος. Να μην το κοροϊδέψεις. Να είσαι σαφής σε αυτά που λες και να  τα παρουσιάζεις όπως είναι χωρίς να λειαίνεις τις αιχμές. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται αυτό που βλέπουν και νιώθουν το συναίσθημα που υποβόσκει. Αν κάτι από τα δυο λείπει ή είναι ψεύτικο χάνεται το ενδιαφέρον. Ωστόσο η έννοια είναι μία, το θέατρο. Προσωπικά δεν το αντιμετωπίζω διαφορετικά. Πάντα προσεγγίζω ένα κείμενο και μια παράσταση με αλήθεια βαθαίνοντας όσο περισσότερο απαιτείται. Κι ας μην αντιληφθούν όλοι οι θεατές όλα τα επίπεδα. Φτάνει οι ηθοποιοί μου να τα έχουν βιώσει. Επί της ουσίας λοιπόν στο παιδικό και στο ενήλικο κοινό αλλάζει η θεματολογία.

Εκτός από την σκηνοθεσία διαφορετικών επαγγελματικών παραστάσεων, είστε ο σκηνοθέτης της Θεατρικής Ομάδας της Πεύκης/ Λυκόβρυσης , και διδάσκετε υποκριτική σε μία από τις ελάχιστες δραματικές σχολές αντίστοιχου κύρους, την Ανώτερη Ιδιωτική Σχολή Δραματικής Τέχνης Βεάκη. Πώς είναι να φοράς τόσα διαφορετικά καπέλα;

Μ.Μ.: Το καπέλο είναι ένα. Το θέατρο. Τα σχέδια πάνω στο καπέλο αλλάζουν και ο τρόπος που το φοράς κάθε φορά. Ανάλογα ποιον έχεις απέναντί σου ζητάς και παράγεις τα αντίστοιχα. Είναι σα να οδηγείς ένα αυτοκίνητο σε διαφορετικούς δρόμους. Αλλιώς σε ένα πλακόστρωτο σοκάκι που δεν έχει  περάσει ποτέ αυτοκίνητο αλλιώς σε μια λεωφόρο. Ο στόχος και στις δυο περιπτώσεις είναι να καταφέρεις να οδηγήσεις.

Διαβάζοντας για την παράσταση, έμαθα και για την Καλλιτεχνική Ομάδα Καρυδότσουφλο και μου έκανε εντύπωση το ιδιαίτερό του όνομα. Θέλετε να μας μιλήσετε γι’ αυτό; 

Α.Φ.: Όταν δημιουργήθηκε η ομάδα, έτυχε να γνωρίζουμε εγώ και ο συνεργάτης μου, Στέλιος Ευαγγελόπουλος, ένα στίχο από το ποίημα του Γιάννη Ρίτσου, «Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού» που νιώσαμε ότι ταίριαζε απόλυτα στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τη ζωή και το θέατρο.

«Είχαμε φτιάξει ένα αμάξι με καρυδότσουφλο. Μια κουβαρίστρα βάλαμε για ρόδες. Ζέψαμε δυο μυρμήγκια και φορτώσαμε τριφύλλι… σε κανέναν μην πεις που πηγαίνουμε.»

Μπορεί οι μεγάλοι να το έχουμε ξεχάσει, αλλά τα παιδιά δε χρειάζονται πολλά για να παίξουν, για να δημιουργήσουν, για να ζήσουν ευτυχισμένα. Μπορούν με τη φαντασία τους,  ένα μικρό καρυδότσουφλο,  να το μεταμορφώσουν σε όχημα και να ταξιδέψουν σε όλο τον κόσμο και πέρα από αυτόν. 

Εκεί μπαίνουμε κι εμείς, σε κάθε μας βήμα πάνω στη θεατρική σκηνή και γινόμαστε πάλι παιδιά.

Το Καρυδότσουφλο έχει καταπιαστεί με τον σχολικό εκφοβισμό, τις εξαρτήσεις, το κάπνισμα, την αστυφιλία, την ευθύνη απένταντι στα οικόσιτα ζώα, τις μικρές χαρές της ζωής που πρέπει να απολαμβάνουμε. Πώς επιλέγετε αυτή την θεματολογία που αντλείται από τόσο σημαντικά κοινωνικά προβλήματα;

Α.Φ.: Η ανάγκη μας να μπορούν αυτά τα θέματα να λειανθούν  κάποια στιγμή μας οδηγεί να μιλήσουμε για αυτά αφήνοντας εκτεθειμένη κάθε πτυχή τους και με δυνατούς συμβολισμούς  να φέρουμε τα παιδιά μπροστά τους ώστε μόνα τους να πάρουν συνειδητές αποφάσεις. Δεν ωφελεί  να μην αγγίζουμε και να «κρύβουμε κάτω από το χαλί» τα σοβαρά θέματα που απασχολούν τους νέους. Όσο κι αν υπάρχει η αντίληψη ότι σιωπώντας, προστατεύουμε τα παιδιά από αυτά, τα παιδιά τα ζουν στην καθημερινότητά τους, τους απασχολούν, τα αντιμετωπίζουν από τη θέση του θεατή, του θύτη, του θύματος. Εμείς οφείλουμε να τους παρουσιάσουμε τη συνολική εικόνα. Είναι πιο ωφέλιμο να προλάβουμε στο βαθμό που μας επιτρέπεται μια δύσκολη στιγμή ενός νέου παρά να παλεύουμε να τον σώσουμε όταν θα του έχει ήδη συμβεί. Μας ενδιαφέρει οι νέοι να αποκτήσουν ισχυρή άποψη.   Η προστασία δεν έρχεται από την άγνοια αλλά από την πλήρη γνώση.

Βλέποντας μία τόσο υπεύθυνη προσέγγιση σε θέματα τα οποία αφορούν όλους μας και για τα οποία δεν πρέπει να εθελοτυφλούμε, μπορεί εύκολα κανείς να αντιπαραβάλει παραγωγές που στόχο έχουν μόνο την εφήμερη διασκέδαση και όχι την ψυχαγωγία. Κύριε Μαραγκέ, έχετε τεράστια εμπειρία στο χώρο. Θεωρείτε ότι έχουν αλλάξει οι αξίες στο θέατρο;

Μ.Μ.: Οι αξίες ορίζονται και διαμορφώνονται από τις κοινωνίες. Η αλληλεπίδραση της κοινωνίας με το θέατρο είναι άμεση. Είναι ένας καθρέφτης. Τόσο οι άνθρωποι που ασχολούμαστε με το θέατρο όσο και όλοι οι άλλοι οφείλουμε να φροντίζουμε να κρατάμε ψηλά τις αξίες στις οποίες πιστεύουμε. Ωστόσο πιστεύω ότι υπάρχουν αρκετοί που βαδίζουν σε αυτή την κατεύθυνση στην κοινωνία και το θέατρο και από αυτούς οφείλουμε να κρατηθούμε. Απλά επιλέγεις αν θα παρασυρθείς από το εύκολο ή θα μείνεις πιστός στο αυθεντικό.

Ποιο είναι το όνειρό σας ως σκηνοθέτης; Υπάρχει κάποια παράσταση που θα θέλατε να σκηνοθετήσετε ή κάποιος χώρος που θα θέλατε να φιλοξενήσει μία παράστασή σας;

Μ.Μ.: Η ματαιοδοξία είναι περίεργο πράγμα. Δεν έχω υπάρξει ποτέ ματαιόδοξος στη ζωή μου. Θεωρώ πως τα πράγματα έρχονται και κάθε σκαλί που προκύπτει ξέρεις πως σε πάει ψηλότερα από το προηγούμενο. Δε βιάζομαι να φτάσω κάπου συγκεκριμένα. Ονειρεύομαι ωστόσο να  πετυχαίνω σε κάθε βήμα που προκύπτει.

Επισκέφτηκα τον ιστότοπο του Καρυδότσουφλου και είδα ότι εκτός από τα κείμενα των θεατρικών σας έργων, γράφετε δικά σας βιβλία για παιδιά, παίζετε κουκλοθέατρο με τις κούκλες που κατασκευάζετε μόνη σας, συμμετέχετε σε Φεστιβάλ με τα δικά σας έργα, και ως Καρυδότσουφλο αναλαμβάνετε την παραγωγή των παραστάσεών σας. Πώς τα καταφέρνετε όλα αυτά;

Α.Φ.: Δεν είναι ένας εύκολος δρόμος. Ωστόσο έχει μια κοινή αφετηρία. Την αγάπη για τα παιδιά, το θέατρο, τη φαντασία. Τρεις λέξεις που προσπαθώ να εφαρμόζω τόσο στη δουλειά μου όσο και στη ζωή μου. Δεν δημιουργώ κατά παραγγελία γιατί δε μου πάει. Αφήνω τον εαυτό μου να ζει σαν παιδί, να δέχεται αφιλτράριστα τα ερεθίσματα και από μια εικόνα, μια λέξη, μια ενέργεια να φαντάζομαι έναν ολόκληρο κόσμο. Τα υπόλοιπα ακολουθούν. Όταν έχεις έναν κόσμο στο κεφάλι σου, μπαίνεις στην διαδικασία να του δώσεις μορφή, άσχετα αν μετά θα σε πάει αλλού άμα τη γενέσει- και σε αυτό πρέπει να είσαι ανοιχτός, πρόθυμος να μεταφερθείς. Μετά θες να βάλεις κι άλλους σε αυτόν τον κόσμο, να ταξιδέψουν μαζί σου. Ήμουν ανέκαθεν άνθρωπος της ομάδας. Θέλω ανθρώπους μαζί μου για να νιώθω πλήρης και ευτυχισμένη. Μοιράζομαι τα δικά μου και παίρνω όσα μικρά ή μεγάλα μου δίνουν οι άλλοι. Ή και τίποτα. Αρκεί να βλέπω συνταξιδιώτες που ζουν στις γωνιές τους κόσμου μου και τις γεμίζουν λεπτομέρειες ή ακόμα και δυναμικές αλλαγές. Οι παραγωγές βέβαια είναι ένα τελευταίο κεφάλαιο, μια διαδικασία με μεγάλες δυσκολίες και λιγότερο φανταχτερό περιτύλιγμα. Ωστόσο και σε αυτή την περίπτωση η επιλογή των ανθρώπων  που εμπλέκονται σε αυτή την κάνουν ευκολότερη ή αβάσταχτη.

Τα Παιχνίδια Διατροφής πατούν μία παύση προς το παρόν με τη λήξη των παραστάσεων στην Αθήνα. Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;

Α.Φ.: Οι παραστάσεις πατούν παύση για τις Κυριακές. Ωστόσο ταξιδεύουν εντός και εκτός Αττικής σε σχολεία, δήμους και φορείς πολιτισμού σε όλη την Ελλάδα. Τα μελλοντικά σχέδια ελπίζουμε να είμαστε σε θέση να τα ανακοινώσουμε σύντομα. Προς το παρόν είμαστε σε σημαντικές συζητήσεις για την πορεία της συγκεκριμένης παράστασης και μια δυνατή ακόμα συνεργασία.

Για επόμενα έργα υπάρχουν αρκετές σκέψεις ωστόσο ακόμα ευχαριστιόμαστε τα ήδη υπάρχοντα. Όπως προείπα δεν δημιουργώ κατά παραγγελία γιατί δε μου πάει.

Τις παραστάσεις τού Καρυδότσουφλου μπορείς να τις δεις εδώ. Η Αγγελική μάς ενημέρωσε πως όλες οι παραστάσεις είναι ενεργές και μπορούν να ανέβουν για σχολεία!

Γίνε κι εσύ Everyday Mom!

Έλα στην παρέα μας και θα λαμβάνεις ΔΩΡΕΑΝ εκτυπώσιμο υλικό, ιδέες, tips και συμβουλές!

    We won’t send you spam. Unsubscribe at any time.
    Powered By ConvertKit

    Recent Posts