Όταν μας αρέσει κάτι, το απολαμβάνουμε όσο μπορούμε περισσότερο. Έτσι, επειδή μας άρεσε πολύ το Μήλα, Ζάχαρη, Κανέλα, είδαμε και το Αγόρι με τα Μπλε Μαλλιά στο Θέατρο Φούρνος και όχι μόνο δεν το μετανιώσαμε, αλλά έχω ένα σωρό θετικές εντυπώσεις! Η παράσταση απευθύνεται σε παιδάκια από 3 έως 6,5 χρονών και η ιστορία έχει ως εξής: ο Άτρο (από το Ατρόμητος), ένα αγόρι με μπλε μαλλιά, χάνει το κουκλάκι του, τον Μέρμπερ, στο δάσος των Σχημάτων και των Χρωμάτων και πρέπει να ξεπεράσει τους φόβους του, να ψάξει και να το βρει. Τώρα αν έχεις μικρό παιδί αυτής της ηλικίας, καταλαβαίνεις πόσο σοβαρό είναι αυτό! Ο Νέμο (ο γνωστός) που είναι το κουκλάκι της Νεφέλης γιατί της τον έβαζα στο κρεβατάκι της από όταν γεννήθηκε, δεν είναι απλά το αγαπημένο της κουκλάκι…είναι μέλος της οικογένειάς μας! Τρέμω και μόνο στην ιδέα ότι μπορεί να χαθεί! Έτσι κι ο Άτρο, παρότι γενικώς φοβάται πολύ να μπει στο δάσος, προκειμένου να βρει τον Μέρμπερ, βρίσκει τη δύναμη να το κάνει. Στην πορεία του τον βοηθούν διάφοροι χαρακτήρες του δάσους, κι έτσι τελικά και παύει να φοβάται, και κάνει νέους φίλους!
Θα σου πω και πάλι γιατί μου άρεσε η συγκεκριμένη παράσταση και ποια στοιχεία της θεωρώ πως ξεχωρίζουν. Αρχικά, ως εκπαιδευτικός, εκτιμώ πολύ την απαραίτητη εισαγωγή στο θέμα πριν ξεκινήσει μία παράσταση, μία ιστορία, ένα μάθημα. Στο πανεπιστήμιο μιλούσαμε για στάδια του μαθήματος. Το κάθε μάθημα, δηλαδή, χωρίζεται φαντάσου σε τρία μέρη, αν μπορώ να στο πω πολύ γενικά για να μη σε μπλέξω με ορολογίες. Υπάρχει το “πριν”, το “κατά τη διάρκεια”, και το “μετά”. Στα λέω πολύ απλά και χωρίς καμία “επιστημονικότητα”, για να είμαι απόλυτα κατανοητή. Το “πριν” είναι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ σε οποιαδήποτε εκπαιδευτική διαδικασία, γιατί προετοιμάζει υποσυνείδητα τον εγκέφαλο να δουλέψει προς μία συγκεκριμένη κατεύθυνση, ενεργοποιεί τις γνώσεις που ήδη έχεις στο θέμα, και, εξίσου σημαντικό, σου προκαλεί το ενδιαφέρον να προσέξεις. Φαντάσου να πεις, λοιπόν, στο παιδί σου, ότι θα δει την ιστορία ενός άλλου παιδιού που έχασε το κουκλάκι του, και με αφορμή αυτό κατάφερε να ξεπεράσει τους φόβους του. Το πιο πιθανό είναι να σου πει “κι εμένα τι με νοιάζει” και, στην καλύτερη, να παρακολουθήσει αδιάφορα. Αν όμως, ρωτήσεις για το δικό του κουκλάκι, που το αγαπάει και το θέλει πάντα μαζί του, τα πράγματα αλλάζουν. Ρώτησέ το πώς θα ένιωθε αν το έχανε, αν θα έκανε τα πάντα για να το βρει. Βάλε το μέσα στην ιστορία. Μετά ρώτησέ το αν υπάρχουν πράγματα που φοβάται, και άσε όλη την ιστορία να ξετυλιχτεί γύρω από το παιδί σου. Με λίγα λόγια, κάνε το να ταυτιστεί με τον πρωταγωνιστή. Του κίνησες το ενδιαφέρον, αυτό ήταν! Τώρα θα παρακολουθήσει ενεργά, γιατί πρέπει να δει τι θα κάνει ο πρωταγωνιστής και πώς θα βγει από το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται! Αυτό λοιπόν, έκανε και η συγκεκριμένη παράσταση. Έβαλε το παιδί μέσα στην ιστορία, με μία καταπληκτική, άμεση και ζεστή Ματίνα Δημητροπούλου που το έκανε όλο αυτό μέσα από την κούκλα του Μέρμπερ, ο οποίος ανέλαβε το κομμάτι της εισαγωγής στην ιστορία! (Ανοίγω μία παρένθεση, για να σου πω πως μη νομίζεις πως όλα τα παιδιά είναι σε θέση να αντιληφθούν αμέσως την πλοκή, και μην υποτιμάς το ρόλο της εισαγωγής. Υπάρχουν πολλά παιδιά που, ολοκληρώνεις την ιστορία που τους αφηγείσαι και μετά σε ρωτούν “και δηλαδή τι έγινε;”, ή με τις δικές σου ερωτήσεις αντιλαμβάνεσαι ότι δεν έχουν κατανοήσει όσα θα περίμενες. Η προετοιμασία, λοιπόν, με τη μορφή ενός προλόγου, εισαγωγής, ή ό,τι άλλο, είναι άκρως απαραίτητη, πολλώ δε μάλλον όταν πρόκειται για θεατρικό έργο που “τρέχει” και δεν υπάρχει η δυνατότητα διακοπής για ερωτήσεις και επίλυση αποριών.)
Το κομμάτι της διαδραστικότητας και της αλληλεπίδρασης με τα παιδιά όπως υπήρχε και στο Μήλα, Ζάχαρη, Κανέλα, δεν έλειψε και από αυτή την παράσταση. Τα παιδιά και πάλι ανέλαβαν δράση και μάζεψαν φρούτα και λαχανικά για να τα βάλουν σε καλάθια, μιλούσαν με τους χαρακτήρες του έργου και τους βοηθούσαν, και στα πλαίσια μίας θεατρικής παράστασης και όχι ενός θεατρικού παιχνιδιού, οι μικροί θεατές είχαν ενεργό συμμετοχή.
Αποκάλυψη ήταν η Ευγενία Μαραγκού, που είχε έναν τελείως διαφορετικό ρόλο από το Μήλα, Ζάχαρη, Κανέλα όπου υποδύεται τη γιαγιά. Εδώ, είναι μία τσαχπίνα και σπιρτόζα αρκουδίτσα, η Ρωξάνη, που φιλοδοξεί να γίνει πρίμα μπαλαρίνα και προκαλεί αυθόρμητο γέλιο με το ύφος της και μόνο, αλλά και με το έξυπνο κείμενο της Ελεάννας Σαντοριναίου, που υπογράφει και τη σκηνοθεσία. Λάτρεψα τη σκηνή που η Ρωξάνη παραληρεί ενώ την ίδια στιγμή μιλά επίσης γρήγορα και περιεκτικά η Ματίνα Δημητροπούλου χωρίς καμία να χάσει ούτε “και”, και εκτίμησα την en passant αναφορά στο Άνθρωποι και Ποντίκια του Τζων Στάινμπεκ για τους διαβασμένους γονείς, αλλά και την πείνα της Ρωξάνης που ικανοποιεί με μία μπανάνα, σαφέστατο κρυμμένο μήνυμα υπέρ της σωστής διατροφής. Στη σχολή μία καθηγήτρια μου είχε πει “τίποτα δεν είναι τυχαίο στη λογοτεχνία” και άπειρες φορές έχω σκεφτεί πόσο δίκιο είχε. Κατ’ επέκταση, τίποτα δεν μπαίνει τυχαία σε ένα καλό κείμενο / έργο. Τα πάντα εξυπηρετούν κάποιο σκοπό, κι έτσι μία απλή σκηνή λίγων λεπτών στην οποία η Ρωξάνη πεινάει και τρώει μία μπανάνα χωρίς να πει λέξη για το πόσο καλό μας κάνει, μπορεί κάλλιστα να γίνει αφορμή για να πεις στο παιδί σου, “Είδες και η Ρωξάνη; Όταν πεινάει τρώει φρούτα, όχι σοκολάτες και γλυκά!”.
Τέλος, μου άρεσε το σύνθημα του Άτρο για να μη φοβάται και να ψάξει τον Μέρμπερ “Πάντα πρέπει να θυμάμαι, πως δεν πρέπει να φοβάμαι”, που μπορεί εύκολα να θυμάται το παιδί τις στιγμές που νιώθει φοβισμένο, και προσωπικά, σκοπεύω να το γράψουμε με τη Νεφέλη σε χρωματιστό χαρτόνι και να το κολλήσουμε στο γραφείο της γιατί συχνά-πυκνά φοβάται διάφορα.
Παρόλο που στην αρχή νόμιζα πως η παράσταση επικεντρωνόταν στον εκφοβισμό και τη διαφορετικότητα, τελικά και αυτό το έκανε χωρίς να το “φωνάζει”, περνώντας, ωστόσο, τα μηνύματα που ήθελε. Η Ρωξάνη, όταν γνωρίζει τον Άτρο, θεωρεί ότι δεν είναι άνθρωπος επειδή έχει μπλε μαλλιά και όχι κόκκινα όπως οι υπόλοιποι άνθρωποι του κόσμου τους. Με ένα έξυπνο, όμως, τέχνασμα που περιλαμβάνει και τους θεατές της παράστασης, διαπιστώνει πως οι άνθρωποι δεν είναι κομμένοι πατρόν, αλλά είναι όλοι διαφορετικοί! Αυτό, να σου πω, μου άρεσε περισσότερο απ’ όλα! Δε χρειάζονται πολλά λόγια στα παιδιά. Καταλαβαίνουν πολύ περισσότερα απ’ όσα νομίζεις όταν βρεις τρόπο να αγγίξεις την ψυχή τους. Αυτό, το Αγόρι με τα Μπλε Μαλλιά, με έναν πραγματικά γλυκό Μιχάλη Ψαλίδα στο ρόλο του δειλού και ντροπαλού Άτρο, την πολυδιάστατη Ματίνα Δημητροπούλου με τις διαφορετικές φωνές και τις κούκλες της, το σκέρτσο και την αμεσότητα της Ευγενίας Μαραγκού, και φυσικά το κείμενο και τη σκηνοθεσία της Ελεάννας Σαντοριναίου, το πέτυχε! Και για το τέλος, ένα πάρτυ στη σκηνή με όλους τους ηθοποιούς και τα παιδιά, αλλά και μία ζωγραφιά-δώρο τού Άτρο και του Μέρμπερ για να χρωματίσουν τα παιδιά στο σπίτι! Θυμάσαι που σου είπα στην αρχή για τα στάδια; Αυτό λοιπόν είναι το “μετά”, και πραγματικά εντυπωσιάστηκα που ήταν όλα τόσο καλοσχεδιασμένα με φροντίδα και αγάπη στην κάθε λεπτομέρεια! Θέλω να σου γράψω και για το τέλος, αλλά επειδή η τελευταία σκηνή με εξέπληξε ευχάριστα, δε θέλω να στο χαλάσω! Δες την παράσταση, και αν θέλεις συζητάμε το τέλος μετά, γιατί και πάλι ένιωσα πως το κείμενο βρήκε τρόπο να πάει ένα βηματάκι πέρα από το αναμενόμενο! 🙂
Δεν πρέπει να παραλείψω κάτι που ούτε εγώ ήξερα πριν τη δω. Η παράσταση δέχτηκε δωρεά από το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και ανέβηκε στο Λονδίνο για δύο sold-out παραστάσεις! Παίζεται κάθε Κυριακή στις 11:30 στο Θέατρο Φούρνος και την τελευταία Κυριακή κάθε μήνα υπάρχει και ταυτόχρονη διερμηνεία στην ελληνική νοηματική γλώσσα! Για περισσότερες πληροφορίες δες εδώ.